Deze prachtige laat 18e-eeuwse vuurwerkkast werd in 1971 dankzij de steun van Vereniging Rembrandt aangeschaft. In 2021 is de kast gerestaureerd. Wederom met financiële hulp van Vereniging Rembrandt en het VriendenLoterij Restauratiefonds.
Sinds lange tijd is de illumineerkast of Chinese vuurwerkkast onderdeel van de vaste opstelling van het Speelgoedmuseum en illustreert het de bezoeker het familie-amusement van de elite rond 1800. De vuurwerkkast is voor het museum een topstuk waarmee de collectie een unicum in beheer heeft. Kenners in het veld van optica onderschrijven de bijzonderheid dat dit relatief grote exemplaar in de Deventer collectie wordt bewaard. Er zijn landelijk zeer weinig van deze kasten bekend. Deventer heeft als een van de weinige musea een dergelijke vuurwerkkast inclusief de bijhorende platen en uurwerk in haar collectie, het formaat van de platen en de kast is uitzonderlijk. De ensemblewaarde van het gesigneerde uurwerk, de kast en de grote reeks platen en glazen is daarom ook zeer groot.
De naam Chinese vuurwerkkast is afgeleid van het feit dat de kast de illusie geeft van sprankelende lichtbeelden. Het effect van ‘vuurwerk’ ontstaat door het draaiende rad met kleuren, het licht van de lichtbron verlicht de geperforeerde platen, waardoor een sprankelend lichteffect ontstaat. De aanduiding Chinees slaat juist op de illusie van vuurwerk en niet op de makelij of origine van de kast.
De bijzondere vuurwerkplaten tonen scenes uit o.a. Die Zauberflöte van W.A. Mozart, wat op zich ook al een bijzonderheid is. Met name het buitengewone grote formaat van de vuurwerkplaten (58 x 58 cm) en dus ook de omvangrijke kast met zijn gesigneerde mechaniek maken dat het stuk voor onze collectie een waar topstuk is. In het naslagwerk Dutch Perspectives: 350 Years of Visual Entertainment van Annet Duller en Willem Albert Wagenaar wordt ook deze Deventer vuurwerkkast beschreven.
De vuurwerkkast is vanzelfsprekend wederom een vast onderdeel van de vaste collectie van het Speelgoedmuseum. De vuurwerkkast heeft inmiddels een prominente plaats ingenomen in de ‘Wonderkamer’ van het museum.
Speelgoedmuseum Deventer is veel dank verschuldigd aan:
Hekkers en Van ’t Spijker
Dhr. R. Westerveld
Dhr. R. Willemsen
Dhr. Paul van Duin: Head of Furniture Conservation Rijksmuseum Amsterdam
Dhr. Johan de Haan: Hoofd Kennis en Collectie Paleis ’t Loo
